Jakie odsetki od kar umownych?

W przypadku, gdy Wykonawca nie zapłaci w terminie kar umownych w wyznaczonym terminie a Zamawiający wystąpi do Sądu o ich zapłatę Sąd może zasądzić odsetki za opóźnienie? Czy będą to odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych, czy zwykłe odsetki za opóźnienie (art. 481 § 1 k.c.)?

Sąd Apelacyjny w  Katowicach uznał, iż  orzekając o zapłacie kary umownej uwzględnia się przepisy o odsetkach, o których mowa w Kodeksie cywilnym. W tym przypadku nie mają zastosowania przepisy o odsetkach ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, wynikające z odrębnej ustawy.

Sąd Apelacyjny uznał, iż Są Okręgowy orzekając o odsetkach za opóźnienie w transakcjach handlowych od kary umownej naruszył art. 7 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 1 ustawy z 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1790 z późn. zm.).

Odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych mają szczególny charakter i należą się wyłącznie od transakcji handlowej, rozumianej jako umowę, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością. W rezultacie uprawnienie do żądania odsetek tego rodzaju dotyczy wyłącznie świadczenia pieniężnego wzajemnego wobec głównych świadczeń umownych, które mogą stanowić dostawa towarów lub świadczenie usług.

Dlatego też hipotezy cytowanych przepisów nie obejmują przypadków innych świadczeń, jakie mogą powstać na tle tego rodzaju umów, w szczególności wynikających z odpowiedzialności odszkodowawczej, w tym z tytułu kar umownych (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2017 r., II CSK 122/17).

Szczegółowa regulacja w tym zakresie wynika z przepisów ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Przy karach umownych orzeka się inne odsetki – odsetki za opóźnienie (art. 481 § 1 k.c.).

 

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 16 czerwca 2025r., V AGa 383/23, LEX nr 3901450.

 

Zob. Ł. Węgrzynowski, Zobowiązanie niepieniężne, którego wykonanie może być zabezpieczone karą umowną