• W dżungli praw rozkwitać może
    tylko prawo dżungli.

    Jacek Wejroch
  • Każdy ma prawo do szczęścia, ale nie każdy ma szczęście do prawa.

    Włodzimierz Scisłowski
  • Dużo łatwiej jest napisać dobrą sztukę
    niż ustanowić dobre prawo.

    George Bernard Shaw

Split payment a prawo pzp

Split payment a prawo pzp

Split payment – począwszy od 1 listopada kupujący towary  i usługi wymienione w nowym załączniku nr 12 do ustawy o VAT będą musieli regulować należności  w podzielonej płatności.  Oznacza to, iż kwotę netto wpłaca się na zwykłe firmowe konto sprzedawcy ( rachunek rozliczeniowy) a równowartość podatku od towarów i usług na specjalny rachunek VAT o ograniczonej dostępności dla sprzedawcy.
Uregulowanie to dotyczy towarów wcześniej objętych odwróconym obciążeniem. Niemniej tak istotna zmiana przepisów o VAT nie ma przełożenia w prawie zamówień publicznych. W art. 91ust3a nadal utrzymuje regulację przypadku, gdy Wykonawca złoży ofertę, której wybór prowadziłby  do powstania obowiązku  podatkowego po stronie Zamawiającego zgodnie z przepisami o VAT.

 Przepisy przejściowe

Wejście w życie przepisów określających obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności spowodowało zlikwidowanie stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych.

Niemniej zgodnie z przepisami przejściowymi dotychczasowe przepisy stosuje się w przypadku płacenia:

  • po 31.10.2019. za dostawy towarów wymienionych  obecnie w załączniku nr 11 lub 14 do ustawy o VAT, dokonane przed 1listopada 2019r.   ( nawet jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po 31.10.2019r.)
  • po 31.10.2019r. za dostawy ww  towarów dokonane po tym dniu, jeżeli faktura zostanie wystawiona przed 1listopada 2019r.

W momencie dokonywania po 31.10.2019r. zapłaty za towary wymienione w nowym załączniku nr 15 do ustawy o VAT, które nie były wymienione w zał. nr 11 lub 14, stosuje się mechanizm podzielonej płatności także wtedy, gdy dostawy tych towarów zostaną dokonane przed 1 listopada 2019r. lub przed tym dniem zostanie wystawiona faktura.

W przypadku faktur wystawianych po 1 listopada 2019r. konieczne będzie zamieszczanie na nich informacji „ mechanizm podzielonej płatności”.

Obowiązkowy split payment

Split payment jest obowiązkowy, gdy będą spełnione łącznie dwa warunki:

  •  faktura musi dotyczyć kwoty przekraczającej 15 000zł.brutto 
  • Co najmniej jedna pozycja na fakturze dotyczy towaru lub usługi z załącznika nr 15 ustawy o VAT. Jego wartość jest obojętna, ważna aby wartość całej faktury przekraczała kwotę 15 000zł.

Dobrowolny split payment

Nawet , gdy faktura nie przekracza 15 000zł brutto a pojawi się w niej towar wrażliwy  z załącznika nr 15  nabywca będzie mógł opłacił fakturę tradycyjnie lub w ramach dobrowolnego split paymentu. 

Płacąc w dobrowolnym split paymencie nabywca towarów uwolni się od solidarnej odpowiedzialności za vat sprzedawcy.

Odpowiedzialność solidarna może powstać, gdy spełnione zostaną poniższe warunki:

  • U sprzedawcy lub usługodawcy powstanie zaległość podatkowa w rozliczeniu VAT za okres, gdy miała miejsce transakcja
  • Będzie można zarzucić nabywcy, że wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, by przypuszczać, że cała kwota VAT przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej cześć nie zostanie wpłacona przez sprzedawcę na rachunek urzędu skarbowego. 

Chodzi o sytuacje, gdy okoliczności towarzyszące dostawie lub warunki, na jakich została ona dokonana, będą odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie danym towarem lub usługa ( np. rażąco niska cena)

Nabywca będzie mógł się uwolnić od solidarnej odpowiedzialności, gdy wykaże, że te szczególne okoliczności lub warunki nie miały wpływu na niezapłacenie VAT przez sprzedawcę.

Solidarna odpowiedzialność będzie też wyłączona, gdy:

  • Nabywca kupi paliwo na stacji benzynowej
  • Powstanie zaległości podatkowych nie będzie się wiązało z uczestnictwem sprzedawcy w nierzetelnym rozliczaniu VAT w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Dobrowolny split payment może dotyczyć każdego rodzaju towaru również spoza załącznika nr 15.

Jak płacić split paymentem?

Mechanizm podzielonej płatności nie oznacza dla nabywcy obowiązku dokonywania dwóch odrębnych przelewów dla jednej transakcji. Nabywca będzie płacił korzystając z komunikatu przelewu a bank będzie rozdzielał płatność.

Branże objęte split paymentem

  • Węglowa np. węgiel kamienny i brunatny
  • Stalowa np. wyroby walcowane na zimno i gorąco, pręty
  • Paliwowa np. oleje, benzyna
  • Budowlana np. roboty budowlane, ziemne, tynkarskie, malarskie
  • Elektroniczna np. komputery, dyski twarde, smartfony, tv
  • Metale niezależne i recykling np. odpady szklane, papierowa, z tworzyw sztucznych
  • Części samochodowe np. akumulatory, części do silników, świece

Obowiązki nabywcy

Co gdy sprzedawca, nie oznaczy faktury „ mechanizm podzielonej płatności” a w rzeczywistości będzie ona dotyczyć towarów lub usług z załącznika nr 15 a wartość faktury przekroczy 15 000zł.

Wówczas nabywca będzie musiał sam ustalić , za które zakupy musi zapłacić w podzielonej płatności, mimo braku odpowiedniego oznaczenia na fakturze. Inaczej będą groziły mu sankcje.

Likwidacja odwróconego obciążenia

Od  listopada 2019 zlikwidowane zostaje odwrócone obciążenie VAT we wszystkich branżach, w których dotychczas mechanizm ten był stosowany. Oznacza to powrót do rozliczania na zasadach ogólnych oraz obowiązek stosowania split paymentu. Tym samym nabywcy, którzy dotychczas płacili w kwotach netto  ( bo sami musieli rozliczyć VAT) będą teraz płacić należność  brutto. Zakres podzielonej płatności będzie szerszy niż dotychczasowego odwrotnego obciążenia.

Mechanizm podzielonej płatności jest terminowy – do 28.02.2022r., chyba że Polska uzyska zgodę Brukseli na dalsze stosowanie split paymentu.

Pomimo zlikwidowania od 1listopada 2019r. odwróconego obciążenia przepis art. 91 ust.3 ustawy prawo zamówień publicznych pozostaje bez zmian. Ponadto w projekcie nowej ustawy pzp  pozostaje przepis  art. 225 o analogicznej treści do art. 91 ust.3a. „ jeżeli została złożona oferta, której wybór prowadziłby do powstania u zamawiającego obowiązku podatkowego zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004r o podatku od towarów  i usług (Dz.U. z 2018 poz. 2174 ze zm.) dla celów  zastosowania kryterium ceny lub kosztu zamawiający dolicza do przedstawionej                  w tej ofercie kwotę podatku od towarów i usług, która miałby obowiązek rozliczyć”

Ustawa o VAT w nowym brzmieniu nie przewiduje odwróconego obciążenia, więc przepis art. 91 ust.3  nie będzie miał w tym przypadku zastosowania. Jego zakres w praktyce będzie ograniczony do przypadku, gdy ofertę złoży Wykonawca zagraniczny.

Facebooktwitter
czytaj dalej