Zabezpieczenie należytego wykonania umowy
Wykonawcy przed zawarciem umowy o zamówienia mogą być zobowiązani przez Zamawiającego do przedłożenia zabezpieczenie należytego wykonania umowy. Ma to pokryć chociaż w części ewentualne roszczenia Zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Takim roszczeniem są głównie kary umowne ale mogą być również odszkodowania, roszczenia z tytułu rękojmii za wady i gwarancji.
Formy zabezpieczenia należytego wykonania umowy
Zabezpieczenie może być wnoszone, według wyboru wykonawcy, w jednej lub w kilku następujących formach:
1)pieniądzu;
2)poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że zobowiązanie kasy jest zawsze zobowiązaniem pieniężnym;
3)gwarancjach bankowych;
4)gwarancjach ubezpieczeniowych;
5)poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Za zgodą zamawiającego zabezpieczenie może być wnoszone również:
1)w wekslach z poręczeniem wekslowym banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej;
2)przez ustanowienie zastawu na papierach wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego;
3)przez ustanowienie zastawu rejestrowego na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów.
Zmiana formy zabezpieczenia
W trakcie realizacji umowy wykonawca może samodzielnie bez pytania Zamawiającego zmienić formy zabezpieczenia na jedną lub kilka z powyższych form, co do których nie jest wymagana zgoda Zamawiającego. W pozostałych wypadkach zgoda Zamawiającego jest wymagana nie tylko na ustanowienie zabezpieczenia ale też na jego zmianę.
Zmiana formy zabezpieczenia jest dokonywana z zachowaniem ciągłości zabezpieczenia i bez zmniejszenia jego wysokości.
Wysokość zabezpieczenia należytego wykonania umowy
Wysokość zabezpieczenia ustala się w stosunku procentowym do ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli w ofercie podano cenę jednostkową lub ceny jednostkowe.
Zabezpieczenie ustala się w wysokości nieprzekraczającej 5% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy.
Wyjątek
Zabezpieczenie można ustalić w wysokości do 10% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli:
- jest to uzasadnione przedmiotem zamówienia lub
- wystąpieniem ryzyka związanego z realizacją zamówienia, co zamawiający opisał w SWZ lub innych dokumentach zamówienia.
W przypadku przewidzenia w umowie prawa opcji, zabezpieczenie wnosi się w zakresie zamówienia podstawowego.
Przepisy Prawa zamówień publicznych nie dają zamawiającemu uprawnienia do żądania zwiększenia kwoty zabezpieczenia ani do żądania zmniejszenia kwoty zabezpieczenia w sytuacji odpowiednio zwiększenia lub zmniejszenia wartości umowy (wynagrodzenia wykonawcy, wartości nominalnej zobowiązania)
Zabezpieczenie poprzez potrącenie
Za zgodą Zamawiającego zabezpieczenie może zostać utworzone poprzez potrącenia z należności za częściowo wykonane dostawy, usługi lub roboty budowlane, jeżeli:
- okres realizacji zamówienia jest dłuższy niż rok,
- w dniu zawarcia umowy wykonawca wniósł co najmniej 30% kwoty zabezpieczenia.
Wniesienie pełnej wysokości zabezpieczenia nie może nastąpić później niż do połowy okresu, na który została zawarta umowa
Jeżeli okres, na jaki ma zostać wniesione zabezpieczenie, przekracza 5 lat, zabezpieczenie w pieniądzu wnosi się na cały ten okres, a zabezpieczenie w innej formie wnosi się na okres nie krótszy niż 5 lat, z jednoczesnym zobowiązaniem się wykonawcy do przedłużenia zabezpieczenia lub wniesienia nowego zabezpieczenia na kolejne okresy.
W przypadku nieprzedłużenia lub niewniesienia nowego zabezpieczenia najpóźniej na 30 dni przed upływem terminu ważności dotychczasowego zabezpieczenia wniesionego w innej formie niż w pieniądzu, zamawiający zmienia formę na zabezpieczenie w pieniądzu, przez wypłatę kwoty z dotychczasowego zabezpieczenia. Wypłata ta następuje nie później niż w ostatnim dniu ważności dotychczasowego zabezpieczenia.
W przypadku zmniejszenia kwoty zabezpieczenia w trakcie realizacji umowy poprzez potrącenia przez zamawiającego przysługujących mu roszczeń z tytułu nienależytego wykonania umowy, wykonawca nie jest zobowiązany do uzupełnienia jego wysokości do ponownego osiągnięcia limitu uprzednio ustalonego przez zamawiającego.
Zwrot zabezpieczenia należytego wykonania umowy
Zamawiający zwraca zabezpieczenie w terminie 30 dni od dnia wykonania zamówienia i uznania przez zamawiającego za należycie wykonane – 70% zabezpieczenia .
Zamawiający może pozostawić na zabezpieczenie roszczeń z tytułu rękojmi za wady lub gwarancji kwotę nie przekraczającą 30% zabezpieczenia i wówczas zwraca ją nie później niż w 15. dniu po upływie okresu rękojmi za wady lub gwarancji.
Zamawiający może dokonać częściowego zwrotu zabezpieczenia po wykonaniu części zamówienia, jeżeli przewidział taką możliwość w dokumentach zamówienia.